To był wyjątkowy wieczór wspomnień – odbyło się podsumowanie konkursu literackiego „W kręgu ogniska domowego na Warmii i Mazurach. Osoby, przedmioty, relacje na warmińsko-mazurskiej wsi XX wieku. Opowiadania wybrane”. Jego założeniem było zebranie relacji świadków historii, ukazujących przemiany, jakie nastąpiły w otoczeniu ludzi zwykłych i niezwykłych oraz ich rodzin z obszarów wiejskich Warmii i Mazur w XX wieku. „Wiek XX to niesamowity okres w dziejach Warmii i Mazur, bo kiedy spojrzymy na ten wiek – mieliśmy I i II Wojnę Światową, 50 lat komunizmu i 1989 rok, kiedy wróciliśmy do państw demokratycznych i na tych ziemiach ludzie w tym okresie żyli. Wspomnienia, które otrzymaliśmy w tym konkursie, pokazują niesamowitą różnorodność doświadczeń tych ludzi, ich dbałości o rzeczy i te małe, i te bardzo ważne” – mówi Małgorzata Micińska-Wąsik, zastępca dyrektora Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Olsztynie, inicjatorka i pomysłodawczyni konkursu.
Na konkurs, który został ogłoszony wiosną 2021 roku, nadesłano prace z całego regionu. Opowiadania konkursowe zostały zebrane w tomiku wydanym nakładem Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. „Prace odznaczały się oryginalnością, indywidualnym podejściem do tematyki konkursu, każdy podszedł na swój sposób, przedstawił swoje losy, losy swoich bliskich, tak że konkurs cieszył się generalnie bardzo dużym zainteresowaniem i myślę, że może w przyszłości będzie kolejna edycja w innym czasie” – mówi Monika Hodór z ODR.
Prace nadesłane na konkurs oceniane były przez profesjonalne jury. Ich autorzy do ostatniej chwili nie znali werdyktu. Podczas uroczystej gali fragmenty nagrodzonych opowiadań czytały uczennice Szkoły Podstawowej nr 34 im. Józefa Malewskiego w Olsztynie. „Młodzi są tutaj po to, żeby przeczytać wspomnienia starszych ludzi. Ja to traktuję jako możliwość połączenia pokoleń, pokazania, jak młodzież odbiera to, co działo się nie tak dawno jeszcze, bo to przecież nie jest historia tak dawna. Młodzi czytając wspomnienia swoich starszych poprzedników, że tak powiem, przybliżają się do tego zrozumienia historii i sytuacji, jaka była kiedyś, jak się żyło, porównania z tym, co jest obecnie. Wydaje mi się, że to jest znakomita lekcja dla nich” – podkreśla dyrektor szkoły Marek Wąsik.
Jury konkursowe po długich obradach przyznało trzy wyróżnienia, które otrzymał Bogusław Łukwiński, Krystyna Sienkiewicz i Renata Śliwka. Laureatką trzeciego miejsca została Magdalena Lewkowicz z Mrągowa za opowiadane „Dwa światy”. Laureatką drugiej nagrody jest Jolanta Hellis z Marcinkowa. „Tytuł mojego opowiadania to „Ławeczka wspomnień”. Dotyczy głównie budynku, w którym mieszkam od urodzenia, ale budynek został wybudowany przed wojną, więc skupiłam się na losach przedwojennych mieszkańców, którzy wyjechali do Niemiec w styczniu 45 roku i później przeprowadzili się do tego miejsca moi dziadkowie, rodzice, ja tam mieszkam, teraz mój syn. Tak, że cała opowieść toczy się właśnie wokół przedwojennych właścicieli i następnych, obecnych” – mówi Jolanta Hellis.
Największe uznanie jury zdobyła Teresa Romańska z Jabłonowa swoim opowiadaniem „Od jesieni do wiosny w dawnym Jabłonowie”. „Przywołałam wspomnienia powojenne, z lat 50., 70., czyli z moich lat dziecięcych, z moich lat jako nastolatki. To, co zawarłam w tych wspomnieniach, gdyby tak zacząć od jesieni do wiosny, to mówiłam o schadzkach młodzieżowych, o zabawach młodzieżowych „po chałupkach”, że tak powiem. To były bardzo miłe zabawy, ktoś tam siedział na rogu stoła i grał albo na organkach, albo na grzebieniu, no czasem na skrzypcach, czy harmonii. Ale za co grał? Za kilo cukru. Tak, ale młodzież się fajnie bawiła” – opowiada Teresa Romańska.
Konkurs został zorganizowany przy wsparciu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie. Wszystkie prace będą publikowane w miesięczniku „Bieżące Informacje”.
